Wydanie odholowanego pojazdu na parking strzeżony

Wydanie odholowanego pojazdu na parking strzeżony winno nastąpić niezależnie od uiszczenia opłaty za jego holowanie i przechowanie na terenie wyznaczonego przez starostę parkingu strzeżonego – wyrok Trybunału Konstytucyjnego.

 

05 grudnia 2018 roku Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich w zakresie przepisów uzależniających wydanie samochodu usuniętego z drogi od uprzedniego uiszczenia opłaty za jego odholowanie i parkowanie na parkingu strzeżonym.

Rzecznik Praw Obywatelskich zakwestionował konstytucyjność art. 130a ust. 5c ustawy Prawo o ruchu drogowym w zakresie w jakim stanowi on, że pojazd usunięty z drogi w wypadkach wskazanych w ustawie, pozostaje na terenie parkingu strzeżonego – wyznaczonego przez starostę – aż do momentu uiszczenia opłaty za jego odholowanie i parkowanie na tym parkingu. Doszło również do zaskarżenia art. 130a ust. 7 pkt. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym, na mocy którego wydanie pojazdu uzależnione jest od okazania dowodu uiszczenia stosownej opłaty za odholowanie pojazdu i jego przechowanie na terenie parkingu strzeżonego. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich wskazane powyżej uregulowania są zbyt daleko idące w stosunku do uprawień wynikających z prawa własności. Ponadto, brak uiszczenia opłaty za odholowanie pojazdu oraz jego przechowanie nie może powodować pozbawienia właściciela możliwości korzystania z rzeczy stanowiącej jego własność.

Mając powyższe na uwadze Trybunał Konstytucyjny orzekł w sposób następujący: „Trybunał, uwzględniając, z jednej strony, konieczność ochrony porządku publicznego (wartości wskazanej w art. 31 ust. 3 Konstytucji), a z drugiej strony, wagę praw właściciela, uznał, że ingerencja ustawodawcy w prawo własności jest niewspółmierna do celu regulacji. Zdaniem Trybunału, obowiązek uiszczenia opłaty za usunięcie i parkowanie pojazdu – jako warunek wydania pojazdu – ma znaczenie drugorzędne dla zachowania bezpieczeństwa w ruchu drogowym i szeroko rozumianego porządku publicznego; ten cel zostaje zrealizowany przez usunięcie pojazdu z drogi w sytuacjach wskazanych w art. 130 ust. 1 i 2 u.p.r.d. W istocie ustawodawca miał na celu mobilizowanie kierowców do niezwłocznego uiszczenia należności publicznoprawnych, służących zapewnieniu faktycznych wpływów z tytułu opłat publicznych (w tym wypadku do budżetów powiatów).

Trybunał stwierdził, że zastosowany środek jest nieproporcjonalny w sytuacji, gdy istnieją ustawowe instrumenty egzekwowania należności publicznoprawnych (w trybie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji). Ewentualne trudności w ściąganiu opłat za usunięcie i przechowanie pojazdu nie są wystarczającym powodem ingerencji w prawo własności. Tym bardziej, że ingerencja ta ma głęboki charakter. Trybunał podkreślił, że do atrybutu korzystania z rzeczy tradycyjnie zalicza się uprawnienia do posiadania rzeczy, do używania rzeczy, do pobierania pożytków i innych przychodów z rzeczy oraz do dyspozycji faktycznych. Prawo władania rzeczą, to podstawowe prawo właściciela. Korzystanie z rzeczy jaką jest samochód wpływa także na możliwość korzystania z innych konstytucyjnie gwarantowanych wolności i praw (przemieszczania się, wolności działalności gospodarczej, wykonywania zawodu). W ocenie Trybunału, efekty przyjętego rozwiązania są nieproporcjonalne do ciężarów nałożonych na właściciela. Trybunał uznał, że ustawodawca przekroczył ramy wyznaczone treścią zasady proporcjonalności przewidzianej w art. 31 ust. 3 Konstytucji. Przyjęte rozwiązanie, choć przydatne, to nie jest konieczne dla osiągnięcia zakładanego celu regulacji i stanowi nadmierny ciężar dla właściciela. W konsekwencji narusza art. 64 ust. 1 i 3 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.

 

Trybunał Konstytucyjny na podstawie art. 190 ust. 3 Konstytucji postanowił odroczyć utratę mocy obowiązującej zakwestionowanych przepisów (tj. art. 130a ust. 5c u.p.r.d. w zakresie wskazanym w sentencji wyroku oraz art. 130a ust. 7 pkt 1 u.p.r.d.), o dziewięć miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw. Zabieg ten umożliwi ustawodawcy wprowadzenie regulacji przewidującej procedurę uiszczania opłaty, o której mowa w art. 130a ust. 5c u.p.r.d. Odroczenie skutków orzeczenia jest niezbędne dla zapewnienia niezakłóconego poboru opłat za usunięcie i przechowywanie pojazdów oraz dla zagwarantowania stabilności systemu finansowania zadania powiatów w tym zakresie.

 

Wyeliminowanie normy uzależniającej wydanie pojazdu od uprzedniego uiszczenia opłaty za jego usunięcie i parkowanie nie oznacza zwolnienia właściciela pojazdu z obowiązku uregulowania stosownych należności, będących dochodem budżetu powiatu.”

 

Sygn. akt: K 6/17

Źródło: http://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/komunikaty-prasowe/komunikaty-po/art/10398-prawo-o-ruchu-drogowym/